دعوت : زمانی که اولین تماس با یک عضو آینده صورت می گیرد ، مرحله مجاب سازی ممکن است چیزی شبیه به این باشد :
اول : فرد رابط عضو گیری، که به هیچ وجه تهدید آمیز به نظر نمی رسد ، اطلاعاتی در خصوص عضو بالقوه جمع می کند تا چنین وانمود کند که مراجعه کننده و مراجعه شونده شبیه به هم بوده ، وجوه مشترک فراوانی دارند و همچنین در هماهنگی کامل به سر می برند .
دوم :در این روند، رابط عضو گیری به عضو بالقوه این احساس را م یدهد که با مراجعه کننده که فردی خوب و صالح بوده، توجه و علاقه خاصی به وی دارد، در تطابق کامل است .
سوم : رابط عضو گیری نقش آینه را برای علایق و ویژگی های خاص عضو بالقوه ایفا می نماید. این علایق می تواند معنوی ، پرورشی ، سیاسی ، موسیقی ، یا هر چیز دیگری باشد . رابط عضو گیری سپس به عضو بالقوه نشان می دهد که چیزی برای ارائه دارد ، که می تواند برای شروع به صورت دعوتی جذاب و به یک جلسه ، کلاس ، یا شام طرح گردد.
«گروه مقدم» ارگانی است که به عنوان جبهه ای کاذب برای عملی غیر از هدف واقعی که پشت پرده باقی می ماند ، خدمت می کند. اغلب فرقه ها دارای گروه مقدم هستند ، که برخی اوقات انواع متعددی دارند که به طور خاص به منظور جذب افراد با علایق متنوع به وجود آمدند . در میان این گروه های مقدم، کلاسهای آموزشی، گروه های مطالعاتی، گروه انجیل، باشگاه های اجتماعی، سازمان های اوقات فراغت، سمینارهای مدیریت یا تبلیغات مشاغل، فعالیتهای مردمی، انجمن های محلی، کمیته های کارگری، برنامه های کاهش وزن، دفاتر پزشکی و مجموعه های چاپ و انتشار به چشم می خورند .
عموما، وقتی فردی به اولین مناسبت دعوت شده می رود، هیچ نشانه ای از ارتباط با یک فرقه یا زمینه ای از وجود یک سازمان مشاهده نمی کند و اغلب حتی نام رهبر هم تا زمانی که فرد به شبکه عضو گیری تا مراحلی وارد نشده باشد ، نزد او مطرح نمی شود .
الف : عضو گیری خیابانی
در موارد متعددی من به خیابانهای برکی، نزدیک محوطه دانشگاه کالیفرنیا همراه با عضو سابق فرقه که فرد بسیار موفقی در جذب خیابانی بوده است ، رفته ام . من در حالی که او کار سابقش را – درست مثل زمانی که در فرقه بود – انجام می داد تا غریبه ای را در خیابان مجاب کند تا آن شب یا در اولین فرصت در یک کلاس، شام و یا جلسه سیاسی مربوط به موضوعی خاص ،یا مناسبتی متمرکز بر موضوعات محیط زیست، خود اتقایی، یا پدیده بشقاب پرنده شرکت نماید ، به مشاهده می پرداختیم.
ما افراد غیر دانشجو را مد نظر قرار دادیم و همین طور افراد بالای ۳۰ سال –شاغل و استادان ، هم مرد و هم زن – را آزمودیم تا دریابیم افراد پیچیده و تحصیل کرده چگونه واکنش نشان می دهند .من همراه با شگفتی ناظر کار دوستم بودم که روش هایی را که در فرقه یاد گرفته بود به کار می گرفت . او با یک نفر در خیابان برای مدت کوتاهی صحبت می کرد، سپس وقتی فرد با دعوت او موافقت می کرد ،دوست من را معرفی می نمود و می گفت که من یک پروفسور هستم که در خصوص فرقه ها مطالعه می کنم ،و از آنجایی که خود او در فرقه مشخصی بوده و زمان زیادی را صرف جذب اعضای جدید کرده است ،دارد به من نشان می دهد که این کار چگونه انجام می شود .
کسانی که به آنها مراجعه شده بود ،شگفت زده می شدند .آنها اظهار می داشتند :«ولی من اول حرف تو را باور کردم .تو فرد خیلی خوبی به نظر می رسیدی .اصلا تصور نمی کردم که از طرف یک فرقه باشی .»
اغلب کسی که مورد مراجعه قرار می گرفت ،می پرسید :« ولی تو چطور فهمیدی که من به گروه صلح علاقه مندم هستم ؟» یا هر علاقه دیگری که در کار بود . دوست من سپس سئوال و جوابهایی را که با آن فرد داشت ،با او مرور می کرد و نشان می داد که چگونه خود او نشانه هایی حاوی اطلاعات مربوطه را داده ،و لذا وی پیشنهاد خود را منطبق با علایقی که فرد ناخود آگاه ابراز کرده ، مطرح نموده است . او توضیح داد که وی این روند را درست همان طور که درفرقه به عضوگیری مشغول بوده است ،انجام داد و اینکه این روش استانداردی بود که در گروه آموزش داده شده بود .ما سپس از فرد مربوطه تشکر کرده ،اظهار امیدواری می کردیم که از این تجربه که چقدر هر کسی به سادگی می تواند با بیانات نرم ،جذبه و عناوین جالب – که همه آنها ساختگی است –گول بخورد ،یا به یک فرقه بپیوندد ،سود برده باشد .تقریبا بدون استثنا هر فرد اظهار نظر کرد که :«آیا این روش همان کاری است که واقعا انجام می شود ؟ خیلی ساده بود . صادقانه به نظر می رسد . من فکر کردم فرقه ها با موعظه های طولانی در خصوص گناه ،یا رستگاری ،یا چیزی از این نوع و با بحث های مفصل افراد را جذب می نمایند.»
ب. آن قدم حیاتی اولیه
بسیاری اعضای سابق فرقه ها به مقوله ای تحت عنوان « آن قدم حیاتی اولیه » اشاره کرده اند .در حالی که آنان به گذشته نگاه می کنند ، متوجه می شوند که به دلایلی متعددی اولین گام آنان در پذیرش یک دعوت یا یک در خواست ، آغاز در گیر شدن هفته ها ، ماه ها ،یا سالها در یک فرقه بوده است .
در بسیاری از موارد ،اعضای بالقوه برای شرکت در مناسبتی در همان لحظه تحت فشار قرار گرفته اند . رابط عضو گیری به آنان می گوید که مناسبت مربوطه کمال مطلوبشان را بر آورده خواهد کرد ، و به آنها هیچ فرصتی بابت فکر کردن به این که آیا واقعا می خواهند شرکت کنند یا نه ، داده نمی شود . این مثال مشخصی از این گام اولیه کذایی است که چگونه عمل می کنند.«مایک» وقتی به «برکلی» جهت تحصیل در دانشگاه کالیفرنیا آمد ، سی و چند سال داشت ، یک روز ، دو زن جذاب که می گفتند در «گروه زندگی اشتراکی بین المللی » زندگی می کردند و محلی در استان مجاور داشتند ، به او مراجعه کردند . زنان خیلی با شخصیت ، دوستانه ، جذاب ، با ظاهری مرتب و صمیمی “به نظر می رسیدند و برخورد آنها بسیار فریبنده ، عجول ، و ملتمسانه بود . او فقط پس از سه ساعت صحبت با خانم ها آنها را به آپارتمان خودش برد و دوربین ، وسایل اسکی ،برخی از کتابها و سند اتوموبیلش را به آنها داد . او بعدا گفت که در آن زمان ، وی حتی از آنها سئوال نکرد که سند ماشینش را برای چه کاری می خواهند !
آنها وی را متقاعد کرده بودند که در مدرسه مذهبی آنان تحصیل کند. آنها به وی قول دادند که او اتاق برای خودش و غذای خوب خواهد داشت و سایر دانشجویان حقوق نیز آنجا خواهند بود . آنها به او گفتند که کارهایی در خصوص گروهاشان باید انجام دهد ،ولی به او اطمینان دادند که به تحصیلش هم خواهد رسید .
«مایک» حدود ۱۰ روز را در محل آنها سپری کرد . اقامت او زمانی پایان یافت که او تهدید کرد که اگر ماشینش باز پس داده نشود و به او اجازه ندهند آنجا را ترک کند ،علیه گروه شکایت خواهد کرد . تمامی تلفن های مشهود در محل خراب بود و ملاقات کنندگان اجازه ورود به قسمت ساختمان رهبر برای استفاده از تلفن هایی که کار می کرد را نداشتند. او در تمام مدت حتی یک لحظه هم تنها گذاشته نشد .وقتی بعد از سه روز واقعا متوجه شد که گروه ، فرقه ای مذهبی است ،گفت می خواهد برود ،ولی با کمال تعجب ،آنها خود رو یا وسایل اسکی و دوربین او را پیدا نمی کردند . وقتی او نهایتا ماشینش را – که آنها ادعا می کردند فقط چند مایل آن طرف تر به جای امنی برده شده است – به دست آورد ،با به جا گذاشتن ،بقیه متعلقاتش از آنجا دور شد .او از اینکه از آنجا دور می شد فوق العاده احساس راحتی می کرد.
اعضای سابق فرقه ها به من گفته اند که جدا از آنچه به انها گفته شده ،آنچه آنها خوانده اند ، و آنچه در اولین دیدار تجربه کرده اند ،فرد مراجعه کننده در آن نقطه اولیه آنقدر ملتسمانه بر خورد کرده است که آنها را در بسیاری جهات قلاب نموده است . این قلاب شدن ترکیبی بوده است از نیازهای خود آنان در زمان بر خورد ، بعلاوه شخصیت و نحوه برخورد فرد رابط عضو گیری ،وهمچنین این واقعیت که آنچه که رابط عضو گیری مطرح نمود ،روی آنها کلیک کرده بوده است . رابط عضو گیری همچنین آنها را متقاعد نموده است که آنها زمان برای بررسی موضوع ندارند و متقاعد شده بودند که به آنچه پیشنهاد می شود نیازمند هستند.
تهیه و تنظیم: معصومه حسن زاده، پایگاه خبری – تحلیلی فراق
برگرفته از کتاب «فرقه ها در میان ما » نویسنده خانم دکتر مارگارت تالر سینگر، مترجم ابراهیم خدابنده
فرقه ها چگونه عمل می کنند ؟ / ۲
فرقه ها چگونه عمل می کنند ؟ / ۱
انتهای پیام