در دوران معاصر نمونه‌های مشخصی از همکاری افراد با دشمنان خارجی و مجازات آنان توسط کشور‌های خود بوده است که می‌توان برخی از آنها را مورد توجه قرار داد.
به گزارش فراق، پس از آزادی فرانسه از اشغال نازی‌ها، دولت فرانسه بیش از ۱۰ هزار نفر را به اتهام همکاری با دشمن تحت پیگرد قرار داد. در این میان، مارشال پتن، رهبر دولت ویشی، به جرم خیانت ملی محاکمه و محکوم شد.
در نروژ، ویدکون کیسلینگ، رئیس دولت دست‌نشانده نازی‌ها، به اتهام همکاری با دشمن و خیانت به کشور اعدام شد. این پرونده یکی از بارزترین نمونه‌های برخورد حقوقی با هم‌پیمانان دشمن در دوران جنگ است.
در کشور‌های بلوک شرق، به‌ویژه لهستان و جمهوری چک، مأموران امنیتی و نیرو‌های شبه‌نظامی که با ارتش شوروی همکاری کرده بودند، پس از پایان جنگ سرد با استفاده از قوانین داخلی محاکمه شدند.
در کرواسی گروهی به نام اوستاشه با حمایت آلمان نازی در دوران جنگ جهانی دوم حکومتی دست‌نشانده تأسیس کرد و علیه دولت مرکزی یوگسلاوی جنگید. آنها به همراه نیرو‌های اشغالگر در سرکوب مخالفان و ارتکاب جنایات جنگی مشارکت داشتند. پس از پایان جنگ، بسیاری از اعضا در دادگاه‌های داخلی به جرم خیانت و جنایت جنگی محاکمه و مجازات شدند. همکاری با دشمن متخاصم و تشکیل دولت موازی، مشروعیت برخورد قضایی داخلی را از منظر حقوق بین‌الملل تثبیت کرد.
در هند و در جنگ جهانی دوم، گروهی از ملی‌گرایان هندی با حمایت ژاپن نیرویی نظامی تشکیل دادند تا علیه بریتانیا بجنگند. این نیرو متشکل از اسرای هندی ارتش بریتانیا بود و در جبهه برمه علیه نیرو‌های بریتانیایی جنگید. پس از شکست ژاپن، رهبران گروه توسط دادگاه‌های نظامی بریتانیا به اتهام خیانت و همکاری با دشمن محاکمه شدند. همکاری مسلحانه با نیروی متخاصم خارجی و هدف‌گیری ساختار قانونی، موجب شد تا از منظر حقوق بین‌الملل، آنها از حمایت‌های کامل کنوانسیون‌های ژنو محروم باشند.
با توجه به اسناد حقوقی داخلی و بین‌المللی، عملیات فروغ جاویدان گروهک منافقین را می‌توان مصداق روشن همکاری نظامی و اطلاعاتی با دشمن متخاصم در زمان جنگ دانست. از منظر حقوق داخلی ایران، این اقدام واجد عنوان‌های مجرمانه متعددی از جمله محاربه، جاسوسی و اقدام علیه امنیت ملی است.
بررسی تطبیقی نشان می‌دهد که بسیاری از دولت‌ها، در شرایط مشابه، رفتار‌های مشابهی را در قالب دادگاه‌های داخلی و نظامی با رعایت استاندارد‌های دادرسی انجام داده‌اند. به‌این‌ترتیب، بررسی حقوقی عملیات فروغ جاویدان، می‌تواند به‌عنوان یک مطالعه موردی جدی در حوزه برخورد حقوقی با پدیده خیانت در زمان جنگ تلقی شود.
انتهای پیام
