تجربیات کودکسربازان پیشین سازمان مجاهدین خلق (MOK) که در رسانهها و منابع مختلف، از جمله مصاحبهها، مستندها و پستهای شبکههای اجتماعی منتشر شده، تصویری تکاندهنده از نقض حقوق کودکان و سوءاستفادههای این سازمان ارائه میدهد.

به گزارش فراق، برخی از این تجربیات، با تمرکز بر روایتهای افرادی مانند امین گلمریمی، حنیف عزیزی، محمد کویستان و محمدرضا ترابی، و همچنین اطلاعات کلی درباره شرایط کودکسربازان در این سازمان پرداخته میشود. این اطلاعات بر اساس منابع معتبر و اظهارات افرادی است که خود در این موقعیت بودهاند.
۱- جدایی از خانواده و مغزشویی از کودکی
یکی از الگوهای مشترک در تجربیات کودکسربازان مجاهدین، جدایی اجباری آنها از والدینشان در سنین پایین است. مجاهدین در دهه ۱۹۸۰ و اوایل ۱۹۹۰، بهویژه در کمپ اشرف در عراق، کودکان را از والدینشان جدا میکرد و به بهانههایی مانند «نجات جان کودکان» یا «آموزش برای آینده»، آنها را به کشورهای غربی، از جمله سوئد، آلمان، کانادا و هلند، منتقل میکرد. این جداییها بدون رضایت کودکان یا والدین و تحت فشار تشکیلاتی انجام میشد.
امیرحسین یغمایی:
او در ۴ سالگی در پاریس تحت آموزشهای اولیه سازمان قرار گرفت که شامل خواندن سرودهای انقلابی با مضامین خشونتآمیز بود، مانند «الف مثل انقلاب، ت مثل تفنگ». در ۱۴ سالگی، پس از مغزشویی فعال، به کمپ اشرف منتقل شد و بهعنوان کودکسرباز آموزش نظامی دید. او در پستی در فضای مجازی عکسی از خود در ۱۴ سالگی با لباس نظامی منتشر کرد و از فشارهای روانی و جدایی از خانوادهاش سخن گفت.
محمدرضا ترابی:
او نیز از جدایی دردناک کودکان از والدین در سال ۱۹۹۰ (حدود ۸۰۰ کودک) سخن گفت و در پستی در فضای مجازی ویدیویی از این جدایی منتشر کرد که نشاندهنده دستور مستقیم مسعود رجوی برای این اقدام بود. او این جدایی را «فاجعهبار» توصیف کرده و آن را بخشی از سیاستهای غیرانسانی سازمان میداند.

۲- آموزش نظامی و فشارهای روانی
کودکان در کمپهای مجاهدین، بهویژه در اشرف، تحت آموزشهای نظامی سخت قرار میگرفتند. این آموزشها شامل یادگیری استفاده از سلاحهایی مانند کلاشنیکف، رانندگی تانک، و مانور در میدانهای مین بود. فشارهای روانی و مغزشویی برای وفاداری به سازمان و رهبری آن (مسعود و مریم رجوی) بخش جداییناپذیری از این فرآیند بود.
امین گلمریمی:
او در ۱۵ سالگی به عراق برده شد و تحت آموزشهای نظامی قرار گرفت. امین در مصاحبه با مجله آلمانی « Die Zeit» شرح داد که چگونه سازمان او را با وعدههای دروغین فریب داد و بهعنوان کودکسرباز به کار گرفت. او از فشارهای روانی برای قطع ارتباط با خانواده و وفاداری مطلق به سازمان سخن گفت. پس از انتشار این مصاحبه، مجاهدین او را متهم به همکاری با اطلاعات ایران کردند، اما دیگر کودکسربازان، از جمله یغمایی، از او حمایت کردند.
حنیف عزیزی:
حنیف، که اکنون پلیس در سوئد است، در کتاب اتوبیوگرافی خود به نام «Suburban Snout» از زندگی در کمپهای نظامی مجاهدین در عراق نوشته است. او در ۹ سالگی به عراق برده شد و در محیطی نظامی و تحت کنترل شدید بزرگ شد. او از فقدان حس خانواده و سوءاستفادههای روانی در سازمان سخن گفته و تأکید کرده که مجاهدین «دموکراسی برای ایران به ارمغان نخواهند آورد».
امیرحسین یغمایی:
او در مصاحبه با لوموند شرح داد که در ۱۴ سالگی در سال ۱۹۹۸ در عراق آموزش نظامی دید و در عملیاتی در سال ۲۰۰۱ در نزدیکی دهلران ایران شرکت کرد، جایی که یکی از همرزمانش کشته شد. این تجربه چنان تأثیری بر او گذاشت که دیگر نتوانست سلاح به دست بگیرد. او از مراسمهای سازمانیافته برای «قهرمانسازی» از کودکسربازان پس از عملیاتهای خطرناک انتقاد کرده است.

۳- سوءاستفادههای جنسی و نقض حقوق بشر
برخی از کودکسربازان سابق از سوءاستفادههای جنسی و نقض حقوق بشر در کمپهای مجاهدین گزارش دادهاند. روابط خانوادگی و عاطفی در این سازمان ممنوع بود، و کودکان اغلب در محیطی ایزوله و تحت کنترل شدید بزرگ میشدند.
امیر یغمایی:
او در جلسات کلابهاوس در سال ۲۰۲۱، که خود میزبان آن بود، از سوءاستفادههای جنسی علیه کودکان در کمپ اشرف سخن گفت و خواستار محاکمه مسعود و مریم رجوی به دلیل نقض حقوق کودکان شد. او اظهار داشت که بسیاری از کودکسربازان شاهد آزارهای جنسی بودهاند و این موضوع بخشی از سیستم کنترل روانی سازمان بود.
۴- پیامدهای روانی و تلاش برای بازسازی زندگی
کودکسربازان سابق پس از جدایی از سازمان با چالشهای روانی و اجتماعی بزرگی مواجه شدند. بسیاری از آنها سالها طول کشید تا بتوانند زندگی عادی خود را بازسازی کنند.
امیرحسین یغمایی:
او پس از فرار از سازمان در سال ۲۰۰۴، پانزده سال طول کشید تا بتواند درباره تجربیاتش صحبت کند. او در مصاحبه با لوموند گفت که «باید خودم را از نو می ساختم» و اکنون بهعنوان دانشمند محیطزیست در سوئد زندگی میکند.
محمدرضا ترابی:
او که در ۱۷ سالگی به عراق برده شد، پس از سالها زندگی در کمپهای مجاهدین، در سال ۲۰۱۶ به تیرانا (آلبانی) منتقل شد و سرانجام در کلن آلمان مستقر شد. او از سردی و فاصله عاطفی مادرش در کمپ و فقدان ارتباط با خانوادهاش سخن گفته و اظهار داشت که سازمان با پنهانکاری درباره مرگ پدرش، او را فریب داد.
حنیف عزیزی:
او پس از جدایی از سازمان در آلبانی، به سوئد بازگشت و اکنون بهعنوان پلیس فعالیت میکند. او در کتابش از تأثیرات عمیق روانی زندگی در یک محیط فرقهمانند سخن گفته و تأکید کرده که مجاهدین به دلیل ساختار فرقهای خود نمیتوانند نماینده دموکراسی باشند.
۵- تلاش برای افشاگری و عدالتخواهی
کودکسربازان سابق، مانند یغمایی، گلمریمی و عزیزی، از طریق رسانهها، شبکههای اجتماعی و مستندهایی مانند «کودکان کمپ اشرف» (به کارگردانی سارا معین) به افشای تجربیات خود پرداختهاند. این مستند، که در جشنواره فیلم گوتنبرگ در سال ۲۰۲۴ نمایش داده شد، به جدایی کودکان از والدین و استفاده از آنها بهعنوان سرباز پرداخته است.
جلسات کلابهاوس:
در دسامبر ۲۰۲۱، جلساتی با میزبانی یغمایی برگزار شد که در آن دهها کودکسرباز سابق شهادت دادند. این جلسات، که فایل صوتی آنها در یوتیوب منتشر شده، به افشای نقض حقوق کودکان توسط مجاهدین کمک کرد.
زمانی که امین گلمریمی به دلیل مصاحبهاش مورد حمله رسانهای مجاهدین قرار گرفت، دیگر کودکسربازان مانند ترابی و یغمایی از او حمایت کردند و شهادتهای او را تأیید کردند.
۶- سیاستهای سازمان و تأثیرات آن
سازمان مجاهدین خلق با دستور مسعود رجوی در سال ۱۹۹۰، کودکان را از والدینشان جدا کرد و آنها را به کشورهای غربی فرستاد، اما بسیاری از این کودکان بعداً بهعنوان سرباز به عراق بازگردانده شدند. این سیاست بخشی از «انقلاب ایدئولوژیک» سازمان بود که روابط خانوادگی را ممنوع کرد و کودکان را به ابزاری برای اهداف نظامی تبدیل کرد.
گزارشهای منابع مختلف، از جمله سازمان ملل و دیدهبان حقوق بشر، استفاده از کودکان زیر ۱۵ سال بهعنوان سرباز را نقض قوانین بینالمللی و جنایت جنگی میدانند.
پر واضح است که تجربیات کودکسربازان سابق مجاهدین خلق نشاندهنده نقض سیستماتیک حقوق کودکان از طریق جدایی از خانواده، مغزشویی، آموزش نظامی اجباری، و سوءاستفادههای روانی و جنسی است. این افراد، که اکنون بسیاری از آنها در کشورهای غربی زندگی میکنند، با شجاعت درباره گذشته خود صحبت کردهاند تا حقیقت را افشا کنند و خواستار محاکمه رهبران سازمان مجاهدین خلق از جمله مسعود و مریم رجوی هستند.
آرش رضایی
انتهای پیام