کشور کوچک آلبانی در منطقه بالکان که اخیرا دهمین انتخابات پارلمانی خود را با صرف ۲۰ میلیون یورو، گرانترین انتخابات پس از نظام چند حزبی در این کشور از زمان سقوط رژیم کمونیستی انور خوجه در سال ۱۹۹۱ و برقراری نظام چندحزبی با مشارکت ۲/ ۴۸درصد برگزار کرد، با مشکلات عدیده داخلی و خارجی روبهرو است. حزب سوسیالیستی آلبانی با ۷۶ کرسی و حزب دموکراتیک آلبانی نیز با کسب ۵۹ کرسی توانستند وضعیت خود را نسبت به انتخابات چهار سال پیش بهبود بخشند.
ازسایر احزاب شرکتکننده در این انتخابات تنها حزب سوسیالدموکرات آلبانی به رهبری «توم دوشی» توانست وارد پارلمان شود و ۳ کرسی را کسب کند. ادی راما، نخستوزیر آلبانی ضمن شیرین توصیف کردن پیروزی در انتخابات و کسب یک اکثریت قاطع که از سال ۱۹۹۲ به بعد در آلبانی بیسابقه بوده است، تاکید کرد میخواهد آلبانی را به یک کشور قهرمان در منطقه بالکان تبدیل کند که در گردشگری و انرژی و کشاورزی نمونه باشد. لیولزیم باشا، رهبر حزب دموکراتیک آلبانی معتقد است آنچه در این انتخابات رخ داده است ربطی به دموکراسی ندارد و حزب سوسیالیست میلیونها یورو را برای خرید انتخابات صرف و آن را سرقت کرده است.
از زمان پایان کمونیسم در این کشور فقیر حوزه بالکان در اوایل سالهای ۱۹۹۰، نتایج انتخابات مدام با اعتراض بازندهها روبهرو و ادعاهای تقلب مطرح شده است. پیش از انتخابات اخیر، ایلیر متا، رئیسجمهوری آلبانی سفیر آمریکا در تیرانا را به مداخله در امور داخلی این کشور و حمایت از «ادی راما» نخستوزیر در انتخابات پارلمان متهم کرد. او که از منتقدان شرایط کنونی آلبانی است، نخستوزیر را یک «گانگسترم» و «یک فرد با بیماری روانی» توصیف کرد و مدعی شد «لابیهایی با پولهای پرداختی از صربستان، آمریکا و سایر کشورها وجود دارد که از نمایندگان آمریکا علیه من استفاده میشود.»
یکی از اهداف رهبران جدید آلبانی عضویت این کشور در اتحادیه اروپا است؛ اما بیشک تیرانا راه دشواری برای پیوستن به اتحادیه اروپا پیش رو دارد. از سال ۲۰۱۴ در فهرست کشورهای داوطلب عضویت در اتحادیه اروپا قرار دارد. نخستوزیر آلبانی اعتقاد دارد کشورش به درخواستهای کمیسیون اروپا برای عضویت در اتحادیه اروپا جامه عمل پوشانده و مقصر اصلی محقق نشدن مساله الحاق طی هشت سال گذشته، کمیسیون و شورای اروپا است. بروکسل با آغاز مذاکرات با آلبانی درباره پیوستن به اتحادیه اروپا موافقت کرده، اما تاریخی برای آن تعیین نکرده و آن را به انجام تغییرات لازم از جمله اصلاح نظام قضایی و مبارزه با جرائم سازمانیافته مشروط کرده است.
در رویدادی کمنظیر، آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا با انتشار پیامی در توییتر خود اعلام کرد که وزارت خارجه آمریکا «سالی بریشا» نخستوزیر و از روسای جمهور سابق آلبانی و همسر و دو فرزندش را بهدلیل فساد زیاد در لیست افراد ممنوعالورود به آمریکا قرار داده است. آمریکا مدعی است بریشا با اقدامات فسادآمیز خود مانع از توسعه دموکراتیک آلبانی شده و در دوره حکومت او نیز افراد نزدیک به او و خانوادهاش از منابع دولتی برای ثروتاندوزی شخصی سوءاستفاده کردهاند. او در زمان تصدی نخستوزیری از اموال عمومی، دخالت در روند رسیدگی به پروندههای عمومی با اعمال قدرت شخصی به نفع خود و برای ثروتاندوزی برای متحدان سیاسی و خانوادهاش،سوء استفاده کرده است.
بریشا نیز طی بیانیهای به قرار گرفتن خود در لیست سیاه وزارت خارجه آمریکا واکنش نشان داد و خطاب به بلینکن نوشت: از طریق توییتر اطلاعرسانی کردید که در لیست سیاه قرار گرفتهام، در طول ۳۰ سال زندگی سیاسی هیچ فردی یا طرف ثالث او را متهم به سوءاستفاده از منابع دولتی و ارتکاب فساد نکرده، خانواده او نیز در این مدت از منابع یا ثروتهای دولتی استفاده نکرده و به قوانین احترام گذاشتهاند. یکی از کسانی بودهام که بیشترین خدمت را به اتحاد استراتژیک آمریکا با آلبانی و عضویت این کشور در ناتو و لغو روادید برای شهروندان آن از سوی اتحادیه اروپا کردهام و این تصمیم وزارت خارجه آمریکا خللی به دوستی با مردم آمریکا وارد نخواهد کرد.
دبیر کل حزب سوسیالیست آلبانی اولین مقام رسمی آلبانی بود که از قرار گرفتن نام بریشا در لیست سیاه وزارت خارجه آمریکا استقبال کرد. او اعتقاد دارد پرونده «چز» یا همان واگذاری شرکت ملی توزیع برق آلبانی به شرکت جمهوری چک که در دوره بریشا رخ داده و در آن ابهامات زیادی وجود دارد، یکی از بزرگترین پروندههای فساد در تاریخ دولتهای آلبانی است که ارزش آن بالغ بر ۴۱۴ میلیون یورو میشود.
اما «باشا» رهبر حزب دموکراتیک آلبانی ضمن دفاع از بریشا گفته است: «اگر اسناد و مواردی حاکی از فساد وجود دارد، باید در این زمینه شفافسازی صورت گیرد.» ایلیر متا، رئیسجمهوری آلبانی از بریشا، نخستوزیر اسبق این کشور و خانوادهاش دفاع میکند و این تصمیم را یک اشتباه میداند.
او این موضوع را مرتبط با تلاشهای دولت کنونی آلبانی برای انحراف افکار عمومی از قضیه تخلفات گسترده در انتخابات اخیر آلبانی میداند و از دولت راما بهعنوان رژیم «دزد سالار» نام میبرد. بریشا، اولین رهبر حزب اصلی میانهروی حزب مخالف حزب دموکرات شد که در دسامبر ۱۹۹۰ پس از سرنگونی رژیم کمونیست سابق در اعتراض دانشجویان تشکیل شد. بریشا در سالهای ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۷ پس از سقوط حکومت کمونیستی، نخستین رئیس جمهوری آلبانی بود. یک دهه بعد و در سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ نیز ریاست کابینه را بر عهده داشت.
از آنجا که یک طرح هرمی که در آن بسیاری از آلبانیاییها پس انداز زندگی خود را از دست داده بودند، اولین رئیس جمهور آلبانی پس از کمونیست از سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۷ و بنیانگذار حزب دموکرات بود که کشور را به مرز هرج و مرج کشاند. بریشا در ۱۹۹۷، شاهد ناآرامیهای فزاینده و شورش موثر بخش جنوبی آلبانی درپی شکست طرحهای سرمایهگذاری صعودی ولی کاذبی بود که نیمی از مردم در آن شرکت کرده بودند. مبارزه با فساد پاشنهآشیل در آلبانی پس از کمونیسم است که به شدت بر توسعه دموکراتیک، اقتصادی و اجتماعی کشور تاثیر گذاشته است. سالی بریشا مواضع بسیار منفی نسبت به ایران دارد و فرقه تروریستی رجوی هم باسوءاستفاده از این شرایط، خواسته های خود را در آلبانی پیش می برد.
مجید گلبابایی
پژوهشگر اقتصادی
انتهای پیام