• امروز : پنج شنبه - ۹ فروردین - ۱۴۰۳
  • برابر با : Thursday - 28 March - 2024

میلاد باسعادت امیر مؤمنان حضرت علی علیه السلام و روز پدر گرامی باد

  • کد خبر : 13943
  • 30 مارس 2018 - 19:59

سالروز ولادت باسعادت امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام فرصتی شد تا با یاد آوری آموزه های رفتاری پدر و فرزند نسبت به همدیگر، رهایی تمام پدران گرفتار در فرقه رجوی را از خداوند منان  آرزو نمائیم.

سیزدهم رجب، افزون بر شادمانی میلاد شهریار خردورزی و عدالت، با احترام به ارجمندی مقام پدران و سپاس از مهر گسترده ایشان معطر شده است. انتخاب ولادت سرسلسله امامت و پدر دو پیشوای الهی، امام حسن و امام حسین علیهماالسلام به عنوان روز پدر، حریم و حرمت مقام بلند ایشان و شعفناکی این روز را یادآور می شود.

به گزارش گروه رسانه های فراق،  در این مقاله، با نگاه به آموزه های زندگی آموز اسلام، از شکوه مقام پدر و احترام بی مرز او در معارف دینی سخن آورده ایم. گفتنی است در واکاوی این موضوع در آیات و روایات، بیشتر با واژه والدین روبه رو هستیم و همراهی و هم قدری پدر و مادر در تکریم. البته اینکه در مقاله روز پدر، نام و یاد مادر نیز ارج نهاده شود، اگر حُسن نباشد، عیب نیست یا دست کم به خاطر دلیلی که گفتیم، رواست.

معمایی شگرف با پاسخی آسان

صحنه زندگی ما با خاطره هایی سرشار از گذشت و ایثار، گره خورده است. در اطراف ما، هنرمندانی هستند که عمری پروانه بودن را حتی با شرارت شمع و باغبانی را حتی با تلخی تیغ، عمیق زندگی کرده اند. آنان تمام شدن را به بهای ساختن و سوختن را به قیمت شادی بخشیدن اندوخته اند. اینکه کسی بتواند تا این حد، بی دریغ عشق بورزد و این گونه لبریز از سخاوت باشد، معمایی است شگرف با پاسخی آسان؛ قداست واژه ای به نام پدر. اوست که می تواند بی هیچ چشم داشت، این گونه چشمه زلال مهربانی باشد و جوهر گران مایه وجود را جاری جسم و جان فرزندانش سازد. اوست که می تواند این گونه ارزانْ عاطفه ارزانی کند. او بلندتر از ادراک واژه ها و فراتر از قامت سپاس های ماست. روزش مبارک.

سازنده ترین نظام ارتباطی

انسان، در چرخه ارتباط ها زندگی می کند؛ ارتباط با خدا، خود، پدر و مادر، همسر، همسایه، هم سفر، هم سفره، هم جنس، نا هم جنس، دوست، دشمن و حتی حیوانات و طبیعت. در این میان، یکی از دیرپاترین و سرنوشت سازترین ارتباط ها، همراهی و هم زیستی انسان با پدر و مادر است. این ارتباط، برنامه ای پویا و فراگیر برای پاسداری از نظام خانواده را می طلبد. اگر پیوندها و پیمان های استوار سنتی و دینی در هجوم آتشناک بی تفاوتی و بی مهری سست گردد و ناهنجاری های اخلاقی و اجتماعی همه گیر شود، انسانِ بی پناه، میزبانِ تنهایی وحشت خیز خویش می گردد. پدر و مادر، دو بنیاد خانواده هستند و استوار ماندن خانواده و آفت زایی از آن، به پاس داشتن حقوق و حرمت آنان وابسته است. ازاین رو، دین اسلام، حقوق و وظایفی را که باید در این ارتباط ها رعایت شود، به زیبایی بیان کرده و سازنده ترین نظام ها را بر هم زیستی سالم و سرشار از نشاط و تعالی پیشنهاد داده است. بی شک، ژرف ترین نگاه ها و آموزنده ترین مفاهیم را باید در اندیشه های بلند اسلام جست.

معنای احسان به پدر و مادر

در آیات بسیاری از قرآن مجید، مردمان به احسان و نیکی کردن به پدر و مادر امر شده اند که از آن جمله است: آیه ۸۳ سوره بقره، آیه ۳۶ سوره نساء، آیه ۱۵۱ سوره انعام، آیه ۲۳ سوره إسراء، آیه ۱۵ سوره أحقاف و آیه ۸ سوره عنکبوت. دراین باره، یکی از یاران امام صادق علیه السلام از معنای احسان در آیه ۸۳ سوره بقره پرسید. آن حضرت فرمود: «یعنی با آنان به طور شایسته هم زیستی کنی و پیش از آنکه مجبور شوند چیزی از تو بخواهند، تو نیازشان را برآورده سازی، اگر چه از نظر مال بی نیاز باشند».

راغب اصفهانی، واژه شناس نکته سنج نیز درباره معنای احسان گفته است: «احسان، بالاتر از عدل است؛ زیرا عدل بدان معناست که هر چه بر عهده دارد، بدهد و آنچه بر اوست، بگیرد، ولی احسان آن است که بیشتر از آنچه بر عهده دارد، بدهد و کمتر از آنچه برای اوست، بگیرد.» این تفسیرها، وظیفه سترگ فرزندان را در برابر والدین گوشزد می کند.

دستور عام نیکی به پدر و مادر

نیکی به پدر و مادر، سفارشی ویژه و دستوری عام است تا آنجا که حتی ناپارسایی، شیعه نبودن و حتی نامسلمان بودن پدر و مادر، مانع نیکی کردن به آنان نمی شود. دراین باره امام باقر علیه السلام در حدیثی فرموده است: «سه چیز است که خداوند متعالی در مورد آنها اجازه مخالفت نداده است: بازگرداندن امانت به نیکوکار و بدکار؛ وفای به پیمان در مورد درست کردار و بدرفتار، نیک رفتاری با پدر و مادر چه نیکوکار باشند و چه بد کردار.» امام رضا علیه السلام نیز می فرماید: «نیکی کردن به پدر و مادر واجب است، اگر چه آن دو مشرک باشند، ولی در نافرمانی خداوند نباید از آنان فرمان پذیر بود».

سپر آتش

خدمت به پدر و مادر، از وظایف دینی و اخلاقی ماست و ره آوردهای معنوی بسیاری دارد. این امر، افزون بر پاداش های آخرتی، در سرنوشت مادی و خوش بختی ها و کام یابی های زندگی دنیایی ما بسیار اثرگذار است. این وظیفه در روزگار ضعف و سستی آنان، اهتمامی ویژه و توجهی خاص می طلبد. در روایتی آمده است: مردی به نام ابراهیم از یاران امام صادق علیه السلام به آن حضرت گفت: پدر من بسیار کهن سال و ناتوان است، به گونه ای که وقتی می خواهد قضای حاجت کند، او را بر دوش می گیریم و می بریم. حضرت فرمود: «اگر می توانی خودت چنین کاری را انجام بده و با دست خویش برایش لقمه بگیر؛ زیرا چنین خدمتی، سپر آتش فردای قیامت توست».

گفتار کریمانه

از شیوه های تعظیم و تکریم مقام پدر، گفتار کریمانه با اوست. قرآن کریم، شیوه های گفتار با مخاطبان گوناگون را بیان کرده و درباره درون مایه و محتوا، شکل القای سخن و نوع آهنگ صدا، دستورهای راه آموزی ارائه داده است. قرآن کریم درباره شیوه گفتار با پدر و مادر می گوید: «وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً کَریمًا؛ با آن دو، سخن کریمانه، ارجمند و شرافتمندانه بگو.» (اسرا: ۲۳) امام سجاد علیه السلام نیز در نیایشی از خداوند متعالی می خواهد: «خدایا! آهنگ صدایم را در پیشگاه پدر و مادر آرام و فرود آمده قرار ده و سخنم را برای آنان گوارا و دل نشین ساز.» در روایتی آمده است که فردی به امام صادق علیه السلام گفت: پدرم به من خانه ای بخشیده و سپس تصمیم گرفته است آن را از من باز پس گیرد. حضرت فرمود: «کار پدرت نارواست، ولی اگر بین تو و پدرت بگو مگو پیش آمد، صدایت را از صدای او بالاتر نبر و اگر او صدایش را بالا برد، تو آهنگ کلامت را پایین آور».

حفظ حریم حرمت پدر

در فرهنگ اسلامی، مرزهای پاسداشت مقام بلند پدر و شیوه های ارج و احترام او با دقتی ژرف و نگاهی نکته سنجانه ترسیم شده است. در آیین اسلام، فرزند افزون بر آنکه خود باید پیوسته قدر قداست پدر را بداند، نباید کاری کند که دیگران حریم حرمت پدرش را بشکنند و او را آماج ناسزاهایشان قرار دهند؛ چون از زمان دیرین، چنین رسم بوده که به پدر و مادر کسی که کار ناروا می کرد، ناسزا می گفتند. دراین باره در روایتی آمده است که پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله ، کسانی را که پدر و مادر خویش را لعنت می کنند، لعنت کرد. از آن حضرت پرسیدند: آیا کسی پدر و مادر خود را لعنت می کند؟ حضرت پاسخ داد: «آری. کسی که پدر و مادر مردم را لعنت می کند و آنان در مقابل، پدر و مادر او را لعنت می کنند».

پاسداری از نام و یاد پدر

چند به ناز پرورم مهر بتان سنگ دل یاد پدر نمی کنند این پسران ناخلف

یکی از سفارش های اخلاقی اسلام، زنده نگه داشتن نام و یاد پدر و مادر است. در بخشی از دعای امام سجاد علیه السلام آمده است: «ای خدای من! یاد پدر و مادرم را در پایان نمازها از خاطرم مزدای و در همه لحظه های شبانگاهان و در همه ساعت های روز، یاد آنان را از ضمیرم مَبر.» این پاس داشت نام و یاد، به هر شکل و هر شیوه، از جنس نیکی کردن به پدران و نوعی قدردانی از زحمت ایشان و ترویج سنت احترام به بزرگ ترهاست.

روایتی درس آموز

سیره گران قدر زندگانی اهل بیت علیهم السلام از نکته های درس آموز در بزرگداشت مقام پدر سرشار است. در روایتی آمده است: مردی با پسرش میهمان حضرت علی علیه السلام شد. آن حضرت با اکرام و احترام آنان را در صدر مجلس نشاند. پس از صرف غذا، حضرت خواست به رسم آن زمان، دست میهمان را بشوید. او خود را عقب کشید و گفت: چگونه ممکن است من دست هایم را بگیرم و شما آنها را بشویید. حضرت علی علیه السلام با فروتنی و اصرار خواست تا به شرافت خدمت کردن به برادر مؤمن برسد. آن حضرت، دست پدر را شست، ولی برای شستن دست فرزند میهمان، محمد حَنَفیّه، فرزندش را طلبید و فرمود: «دست پسر را تو بشوی. اگر پدر این پسر اینجا نبود و تنها این پسر میهمان ما بود، خودم دستش را می شستم، ولی خداوند دوست دارد آنجا که پدر و پسری هر دو حاضرند، بین آنها در احترام گذاشتن فرق گذاشته شود».

نخواستم بالاتر از او بنشینم

در مطالعه رفتار و منش مردان راستین خدا و عالمان اهل عمل، درس هایی آموزنده برای الگوگیری در زندگی خود می یابیم. گفته اند: یکی از مراجع بزرگوار نجف اشرف که هر روز بالای منبر درس می گفت، روزی بر زمین نشست و تدریس کرد. پس از درس، شاگردان از او پرسیدند: چرا امروز بر فراز منبر نرفتید؟ پاسخ داد: امروز پدرم که در ایران پیشه کشاورزی دارد، به مجلس درسم آمده بود و من نخواستم بالاتر از او بنشینم.

آیین راه رفتن با پدر

راه رفتن، از عمومی ترین رفتار مردم است و گونه های مختلف و حالت های متفاوتی دارد. راه رفتن های گوناگون، نمودی از حالت های روانی، صفات اخلاقی و منش های ماست. فرهنگ ادب گستر اسلام، آیین راه رفتن و شیوه های پسندیده و ناپسند آن را بیان کرده است. قرآن کریم در آیه ۳۷ سوره اسرا می فرماید: «روی زمین با تکبر راه مرو. تو نمی توانی زمین را بشکافی و طول قامتت نیز هرگز به کوه ها نمی رسد.» همچنین در آیه ۶۳ سوره فرقان می فرماید: «بندگان خدای رحمان کسانی هستند که بی آرایه و فروتنانه راه می روند.» در فرهنگ اسلام به آیین راه رفتن با پدر و مادر نیز اشاره شده است. در روایات می خوانیم: «جلوتر از پدرت راه مرو» یا «در راه رفتن از پدر و مادر پیشی نگیر.» همچنین در روایت دیگری آمده است: «فرزند نباید جلوتر از پدر راه برود».

واجب بودن تأمین هزینه های زندگی پدر

اگر پدر و مادر به هر دلیل، ناتوان و تهی دست گردند، پرداخت هزینه زندگی آنان که در فقه اسلامی از آن به نفقه تعبیر می شود، بر فرزندان واجب است. نکته جالب توجه دیگر آنکه در روایات بسیاری تصریح شده است که وقتی پدر نیازمند شد، می تواند در دارایی های فرزند تصرف کند. حتی در برخی روایات آمده است پدر می تواند از مال فرزندش حج بگزارد. در فلسفه این حکم می توان گفت فرزند با همه هستی اش، وام دار وجود پدر است. این سخن پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است که به فرزندی فرمود: «انتَ و مالُکَ لاِبیک؛ تو و دارایی ات از پدرت هستید».

محبت به پدر و مادر

انسان، موجودی عاطفی و نیازمند مهر دیدن و مهر ورزیدن است. این نیاز معنوی چونان احتیاج به آب و غذا و هوا، از نیازهای ضروری آدمی است. در این میان، عاطفه پروری در نظام خانواده اهمیتی ویژه دارد. اگر محبت نباشد، کی مادر، دل پذیرترین آسایش هایش را فدای فرزند خود می کند؟ کجا پدر، رنج طاقت سوز زندگی را به جان می خرد تا فرزندش راه زندگی بپوید؟ همان سان که پدر و مادر، مهرمندانه، لطف بی دریغ خود را نثار فرزندانشان می کنند، خود نیز نیازمند محبتند. دین خوش بختی آفرین اسلام، سرشار از توصیه های گسترده درباره محبت کردن به پدر و مادر است. امام سجاد علیه السلام در نیایشی می فرماید: «خداوندا! قلب مرا از عطوفتشان انباشته دار و چنانم گردان که با آنان هم ساز باشم و به آنان مهر بورزم.» همچنین امام باقر علیه السلام می فرماید: «هرکس این ویژگی ها را داشته باشد، خداوند خانه ای در بهشت برای او برپا می کند: به یتیم پناه دهد، به ناتوان رحم کند و به پدر و مادرش محبت ورزد».

نیکی به پدر پس از مرگ

آنان که از نعمت حضور پدر محروم شده اند، فرصت نیکی کردن به او را تمام شده نپندارند. بی شک، پدر و مادر ما پس از مرگ، بینواتر و نیازمندتر از همیشه اند و اگر چه دستشان کوتاه گشته و فرصت عملشان تمام شده است، ولی چشم به راه احسان مایند. درباره شیوه های احسان به پدر و مادر پس از هجرت ابدی شان، به روایتی از رسول خدا صلی الله علیه و آله استناد می کنیم: «مردی درباره نیکی کردن به پدر و مادر پس از مرگ، از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله پرسید. آن حضرت این وظایف را معیّن کرد: نماز خواندن برای آنان، آمرزش خواهی برای ایشان، وفا کردن به پیمان هایشان و بزرگ داشت دوستان آنان»

میلاد باسعادت امیر مؤمنان حضرت علی علیه السلام و روز پدر را بر عموم مخاطبان فراق تبریک عرض نموده و رهایی تمام پدران گرفتار در فرقه رجوی را در سال جدید آرزومندیم.

انتهای پیام

لینک کوتاه : https://feraghnews.ir/?p=13943

نوشته های مشابه

28مارس
فقط به امید دیدار فرزندم زندگی می‌کنم
مهرویه هاشمی، مادر چشم انتظار یکی از اسیران فرقه رجوی

فقط به امید دیدار فرزندم زندگی می‌کنم

28مارس
ماهواره‌های استارلینک چگونه به صورت مخفیانه وارد «اشرف ۳» شدند + تصاویر واقعی
پلیس آلبانی تنها به جهت این پرونده باید مریم رجوی را دادگاهی کند

ماهواره‌های استارلینک چگونه به صورت مخفیانه وارد «اشرف ۳» شدند + تصاویر واقعی